فیلم/ جراحی مفصل زانو: روش‌ها، مراحل و مراقبت‌ها

در این مقاله، به بررسی انواع جراحی مفصل زانو، مراحل انجام آن، مراقبت‌های پس از جراحی و نکات مهم مرتبط با این روش درمانی خواهیم پرداخت.

چرا جراحی مفصل زانو انجام می‌شود؟

مشکلات زانو که ممکن است به جراحی نیاز داشته باشند، شامل موارد زیر هستند:

1. آرتروز زانو: تخریب غضروف مفصل به دلیل بیماری‌های مزمنی مانند آرتروز.
2. آسیب‌های ورزشی: پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL)، پارگی منیسک یا آسیب‌های ناشی از ضربه‌های شدید.
3. انحراف زانو: مشکلاتی مانند زانوی پرانتزی یا ضربدری که فشار زیادی به مفصل وارد می‌کنند.
4. شکستگی‌های شدید زانو: آسیب‌های استخوانی که نیاز به جراحی برای بازیابی عملکرد دارند.

انواع جراحی مفصل زانو

1. جراحی تعویض کامل مفصل زانو (Total Knee Replacement)

در این روش، تمام بخش‌های آسیب‌دیده مفصل زانو برداشته شده و با قطعات مصنوعی (پروتز) جایگزین می‌شوند. این نوع جراحی معمولاً برای درمان آرتروز زانو یا آسیب‌های شدید انجام می‌شود.

2. جراحی تعویض جزئی مفصل زانو (Partial Knee Replacement)

در این روش، فقط بخشی از مفصل زانو که دچار آسیب شده است، جایگزین می‌شود. این جراحی معمولاً برای بیمارانی که آسیب محدودی دارند، انجام می‌شود.

3. جراحی آرتروسکوپی زانو

این روش کم‌تهاجمی است و برای تشخیص یا درمان مشکلاتی مانند پارگی منیسک، آسیب‌های رباط یا برداشت بافت‌های زائد استفاده می‌شود.

4. جراحی اصلاح انحراف زانو (Osteotomy)

در این جراحی، استخوان‌های زانو تراشیده یا جابه‌جا می‌شوند تا فشار از روی بخش آسیب‌دیده مفصل برداشته شود. این روش معمولاً برای بیماران جوان‌تر با زانوی پرانتزی یا ضربدری انجام می‌شود.

5. جراحی بازسازی رباط صلیبی (ACL Reconstruction)

این روش برای بازسازی رباط پاره‌شده زانو به کمک تاندون‌های بدن یا مواد مصنوعی انجام می‌شود.

مراحل جراحی مفصل زانو

1. آمادگی قبل از جراحی

   • انجام آزمایش‌های پزشکی و تصویربرداری.
   • مشاوره با جراح ارتوپدی برای تعیین نوع جراحی.
   • رعایت دستورات قبل از عمل، مانند ناشتا بودن.

2. بیهوشی

   • جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی یا بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.

3. انجام جراحی

   • پزشک بخش‌های آسیب‌دیده مفصل را برداشته و پروتزهای مصنوعی را جایگزین می‌کند.
   • در روش‌های آرتروسکوپی، ابزارهای جراحی از طریق برش‌های کوچک وارد مفصل می‌شوند.

4. بستن زخم

   • پس از اتمام جراحی، برش‌ها با بخیه بسته شده و پانسمان می‌شوند.

مراقبت‌های پس از جراحی

1. در بیمارستان

• مدیریت درد: داروهای مسکن برای کاهش درد تجویز می‌شوند.
• حرکت زودهنگام: با کمک فیزیوتراپ، بیمار تشویق به حرکت و استفاده از واکر یا عصا می‌شود.
• تمرینات فیزیوتراپی: برای افزایش دامنه حرکتی و تقویت عضلات زانو.

2. در خانه

• مراقبت از زخم: تعویض منظم پانسمان طبق دستور پزشک.
• استفاده از وسایل کمکی: استفاده از واکر یا عصا برای جلوگیری از فشار روی زانو.
• تمرینات خانگی: ادامه تمرینات فیزیوتراپی برای بازگشت عملکرد زانو.

مزایای جراحی مفصل زانو

• کاهش یا از بین بردن درد شدید زانو.
• بهبود دامنه حرکتی و توانایی انجام فعالیت‌های روزمره.
• بازگشت به سبک زندگی فعال.

عوارض احتمالی جراحی مفصل زانو

گرچه این جراحی عموماً ایمن است، اما ممکن است عوارضی مانند موارد زیر رخ دهند:

• عفونت: در محل جراحی.
• لخته خون: معمولاً در پاها.
• سفتی مفصل: در برخی موارد.
• مشکلات پروتز: مانند شل شدن یا ساییدگی.

چه زمانی به جراحی مفصل زانو نیاز دارید؟

اگر هر یک از علائم زیر را دارید و درمان‌های غیرجراحی مؤثر نبوده‌اند، ممکن است جراحی مفصل زانو برای شما مناسب باشد:

• درد شدید و مداوم زانو.
• محدودیت حرکتی شدید.
• عدم توانایی در انجام فعالیت‌های روزمره.
• تورم یا سفتی مزمن زانو.

نتیجه‌گیری

جراحی مفصل زانو یک روش موثر برای بازگرداندن عملکرد مفصل و کاهش درد است. با رعایت مراقبت‌های پس از جراحی و انجام تمرینات فیزیوتراپی، بیماران می‌توانند به زندگی فعال خود بازگردند. اگر به جراحی مفصل زانو فکر می‌کنید، مشاوره با جراحان مجرب مانند دکتر علیرضا صحرانورد می‌تواند به شما کمک کند تا تصمیمی آگاهانه و صحیح بگیرید.