فیلم/ جراحی برداشتن ضایعه استخوانی در محل تاندون آشیل توسط دکتر علیرضا صحرانورد

آناتومی و عملکرد تاندون آشیل

تاندون آشیل بافتی فیبر مانند است که از طریق آن ماهیچه‌های ساق پا به استخوان پاشنه متصل می‌شوند. این تاندون وظیفه انتقال نیروی ایجاد شده توسط ماهیچه‌های ساق به پا و همچنین کمک به حرکات پا در هنگام دویدن، راه رفتن و پریدن را بر عهده دارد. در نتیجه، تاندون آشیل از اهمیت زیادی برخوردار است و هرگونه آسیب به آن می‌تواند تأثیرات جدی بر حرکت و عملکرد بدن بگذارد.

ریسک فاکتورها و علل آسیب تاندون آشیل

آسیب به تاندون آشیل ممکن است ناشی از عوامل مختلفی باشد که فرد را مستعد پارگی و ضایعات استخوانی در این ناحیه می‌کند. از جمله ریسک فاکتورها و عوامل مستعد کننده عبارتند از:

• اضافه وزن: فشار اضافی بر تاندون آشیل به دلیل وزن زیاد بدن می‌تواند منجر به آسیب به این ناحیه شود.
• سن: با افزایش سن، خاصیت الاستیسیته و قدرت تاندون کاهش می‌یابد و احتمال آسیب بیشتر می‌شود.
• فعالیت‌های ورزشی: ورزش‌هایی که شامل پریدن، دویدن یا تغییرات سریع جهت می‌باشند، می‌توانند منجر به آسیب به تاندون آشیل شوند. این ورزش‌ها شامل دویدن، ژیمناستیک، رقص، فوتبال، بیسبال، بسکتبال، تنیس و والیبال هستند.
• داروها: استفاده از داروهای استروئیدی و آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند به تاندون‌ها آسیب برساند و آنها را مستعد پارگی کند.
• اختلالات بیومکانیکی: مشکلاتی مانند کف پای صاف، کف پای گود، یا اختلاف طول اندام‌ها می‌تواند فشار اضافی به تاندون آشیل وارد کرده و موجب آسیب شود.

تشخیص پارگی تاندون آشیل

تشخیص پارگی تاندون آشیل معمولاً از طریق ارزیابی بالینی و آزمایش‌های تصویربرداری مانند ام‌آر‌آی انجام می‌شود. علائم پارگی تاندون شامل درد شدید در ناحیه پاشنه، تورم، ضعف در حرکت مچ پا و مشکلات در انجام فعالیت‌های ورزشی می‌باشد. پزشک متخصص پس از ارزیابی دقیق، بهترین روش درمان را برای بیمار تعیین خواهد کرد.

درمان جراحی پارگی تاندون آشیل

در صورتی که پارگی تاندون آشیل به صورت کامل یا شدید باشد، جراحی برای ترمیم آن ضروری است. در جراحی، دو سر تاندون که از هم جدا شده‌اند، به هم نزدیک می‌شوند و سپس با استفاده از بخیه‌های مخصوص (سوچور) دو انتهای تاندون به یکدیگر متصل می‌شود. این روش جراحی به بازسازی تاندون کمک می‌کند و از عملکرد طبیعی آن حمایت می‌کند.

مراحل درمان بعد از جراحی

پس از جراحی ترمیم پارگی تاندون آشیل، بیماران نیاز به یک دوره فیزیوتراپی دارند که شامل مراحل مختلفی است. در ابتدا، فیزیوتراپی بر کنترل درد و التهاب متمرکز است. سپس، تمرینات افزایش دامنه حرکتی مفصل مچ پا آغاز می‌شود. در نهایت، با گذشت زمان و به تدریج، بیمار باید وزن خود را بر روی تاندون آشیل قرار دهد تا روند ترمیم به‌طور کامل انجام شود.

پیشگیری از آسیب تاندون آشیل

پیشگیری از آسیب به تاندون آشیل بسیار اهمیت دارد و شامل اقدامات مختلفی است:

• تمرینات بدنی منظم: انجام تمرینات تقویتی برای ساق پا و افزایش انعطاف‌پذیری تاندون آشیل می‌تواند از بروز آسیب‌ها جلوگیری کند.
• پرهیز از فعالیت‌های بدنی شدید: باید از انجام فعالیت‌های بدنی فراتر از توان بدن خود پرهیز کرد. انجام تمرینات به‌طور تدریجی و افزایش تدریجی شدت فعالیت‌ها می‌تواند به پیشگیری از آسیب‌ها کمک کند.
• مراقبت از سلامت تغذیه‌ای: کمبود ویتامین‌ها، به ویژه ویتامین C، می‌تواند موجب کاهش قدرت تاندون‌ها و آسیب‌پذیری آنها شود. تغذیه مناسب و مصرف ویتامین‌ها به تقویت تاندون‌ها کمک می‌کند.

نتیجه‌گیری

آسیب به تاندون آشیل می‌تواند تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی افراد بگذارد و در موارد شدید نیاز به جراحی داشته باشد. جراحی برای برداشتن ضایعات استخوانی و ترمیم تاندون آشیل توسط پزشکان متخصص ارتوپدی مانند دکتر علیرضا صحرانورد می‌تواند به بازگشت عملکرد طبیعی تاندون کمک کرده و از مشکلات طولانی‌مدت جلوگیری کند. پیشگیری از آسیب‌های تاندون آشیل از طریق تمرینات مناسب، مراقبت از وزن بدن و تغذیه صحیح اهمیت زیادی دارد.