علت صدا دادن زانو و روش‌های درمان آن

دلایل صدا دادن زانو

1. ترکیدن حباب‌های گاز در مفصل زانو حباب‌های گاز در مایع مفصلی زانو ممکن است هنگام خم یا راست شدن بترکند و صدای تق تق ایجاد کنند. این پدیده که کویتیشن نامیده می‌شود، بی‌خطر است و مشکلی برای زانو ایجاد نمی‌کند.

2. تغییر شکل غضروف زانو با افزایش سن، غضروف زانو ممکن است تغییر شکل دهد و نامتقارن شود. این موضوع باعث ساییدگی بین مفاصل و ایجاد صدا می‌شود.

3. گرفتگی رباط‌ها رباط‌های زانو هنگام حرکت ناگهانی ممکن است کشیده شوند یا دچار گرفتگی شوند که باعث ایجاد صدا در مفصل زانو می‌شود.

4. آرتروز زانو تحلیل رفتن غضروف زانو و ساییده شدن استخوان‌ها به یکدیگر می‌تواند باعث صدای زانو همراه با درد شود.

5. پارگی مینیسک زانو پارگی مینیسک زانو ممکن است باعث گیر کردن تکه‌ای از غضروف در مفصل زانو شود که صدای قرچ قرچ به همراه درد ایجاد کند.

6. ساییدگی بین کشکک زانو و استخوان ران این مشکل که به کندرو مالاسی پاتلا معروف است، در ورزشکارانی که فعالیت‌های شدیدی دارند، رایج است.

7. دررفتگی کشکک زانو دررفتگی کشکک زانو می‌تواند باعث صدای تق تق هنگام حرکت شود و معمولاً با درد و تورم همراه است.

8. آسیب‌های ورزشی فعالیت‌هایی مانند دویدن، فوتبال یا اسکی که شامل حرکات سریع و تغییر جهت هستند، می‌توانند باعث ایجاد صدا در زانو شوند.

انواع صدا دادن زانو

1. بدون درد و ناراحتی
   اگر صدای زانو بدون درد و ورم باشد، معمولاً جای نگرانی نیست.

2. بعد از آسیب‌دیدگی زانو
   اگر صدای زانو پس از ضربه یا سقوط شروع شود و با درد یا ورم همراه باشد، ممکن است ناشی از آسیب‌های ساختاری مانند پارگی مینیسک باشد.

3. در اثر بیماری‌های مفصلی
   بیماری‌هایی مانند آرتروز زانو، روماتیسم یا نرمی غضروف کشکک زانو می‌توانند باعث ایجاد صدا در زانو شوند.

روش‌های تشخیص

برای تشخیص علت صدا دادن زانو، پزشک از روش‌های زیر استفاده می‌کند:

• معاینه فیزیکی: بررسی دامنه حرکت، تورم و حساسیت به لمس.
• تصویربرداری رادیولوژی: برای بررسی آسیب‌های استخوانی.
• MRI: برای بررسی وضعیت غضروف، رباط‌ها و بافت‌های نرم.
• آزمایش مایع مفصلی: در صورت شک به عفونت یا التهاب.

درمان صدا دادن زانو

1. روش‌های خانگی

• استراحت و کاهش فشار روی زانو
  به زانو استراحت دهید و از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.
• استفاده از یخ
  یخ را به مدت 15-20 دقیقه روی زانو قرار دهید تا تورم و درد کاهش یابد.
• بستن زانو با بانداژ کشی
  برای جلوگیری از تورم و تثبیت مفصل.
• بالا نگه داشتن زانو
  به کاهش تورم و بهبود جریان خون کمک می‌کند.

2. فیزیوتراپی

فیزیوتراپی و انجام تمرینات کششی و تقویتی برای عضلات اطراف زانو می‌تواند به کاهش صدا و افزایش پایداری مفصل کمک کند.

3. دارو درمانی

استفاده از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن برای کاهش درد و التهاب.

4. تزریقات درمانی

• تزریق PRP (پلاسمای غنی از پلاکت): برای تسریع بازسازی غضروف آسیب‌دیده.
• تزریق اوزون: برای کاهش التهاب و افزایش ترمیم بافت.

5. جراحی زانو

در موارد شدید مانند پارگی مینیسک، کندرو مالاسی یا دررفتگی زانو، جراحی ممکن است لازم باشد:

• آرتروسکوپی زانو: برای ترمیم آسیب‌های غضروفی و رباطی.
• ترمیم یا تعویض کشکک زانو.

راه‌های پیشگیری از صدا دادن زانو

1. تقویت عضلات اطراف زانو
   تمرینات کششی و قدرتی می‌توانند به پایداری مفصل زانو کمک کنند.
2. استفاده از کفش‌های مناسب
   کفش‌های استاندارد فشار وارده به زانو را کاهش می‌دهند.
3. گرم کردن قبل از ورزش
   حرکات کششی قبل از ورزش خطر آسیب به زانو را کاهش می‌دهد.
4. کاهش وزن
   وزن ایده‌آل فشار روی زانو را کم کرده و احتمال صدا دادن را کاهش می‌دهد.

نتیجه‌گیری

صدای زانو معمولاً بی‌خطر است، اما اگر با درد، تورم یا ناپایداری همراه باشد، باید جدی گرفته شود. تشخیص به‌موقع و درمان مناسب می‌تواند از آسیب‌های جدی‌تر به زانو جلوگیری کند. دکتر علیرضا صحرانورد، جراح ارتوپد با تجربه، می‌تواند بهترین روش‌های درمانی را برای بازگرداندن سلامت و عملکرد زانو به شما ارائه دهد.