انواع شکستگی مچ پا و روش‌های درمان

اهمیت تشخیص زودهنگام شکستگی مچ پا

اگر مچ پای شما آسیب دیده و در نگاه اول به نظر می‌رسد که یک پیچ‌خوردگی ساده است، ممکن است وسوسه شوید که بعد از کاهش درد به فعالیت‌های روزمره خود ادامه دهید. اما توجه داشته باشید که بسیاری از افراد تا چندین روز یا حتی چند هفته پس از آسیب‌دیدگی عکس رادیوگرافی نمی‌گیرند. این عدم تشخیص سریع می‌تواند منجر به عوارضی در بهبودی شود، به خصوص اگر نوع شکستگی جدی باشد. به همین دلیل، آشنایی با انواع مختلف شکستگی مچ پا ضروری است.

انواع شکستگی مچ پا

۱. شکستگی مالئول جانبی (نازک‌نی)

شایع‌ترین نوع شکستگی مچ پا، شکستگی مالئول جانبی است. این نوع شکستگی زمانی رخ می‌دهد که استخوان فیبولا، یعنی استخوانی که در بخش خارجی مچ پا قرار دارد، دچار شکستگی شود. گاهی اوقات، این نوع شکستگی با درد، تورم، و کبودی همراه است و ممکن است فرد نتواند به راحتی پای خود را حرکت دهد. بسته به شدت شکستگی، درمان می‌تواند شامل استراحت، استفاده از گچ یا حتی جراحی باشد.

علل شکستگی:

• ضربه به ناحیه خارجی مچ پا
• سقوط یا پیچ‌خوردن مچ پا در ورزش‌هایی مثل فوتبال و بسکتبال
• تصادفات رانندگی

درمان: در موارد خفیف، استراحت و استفاده از گچ کفایت می‌کند. در موارد شدیدتر، جراحی برای تثبیت استخوان الزامی است.

۲. شکستگی مالئول داخلی (تیبیا)

این نوع شکستگی در استخوان تیبیا، یعنی استخوان داخلی مچ پا، رخ می‌دهد. شکستگی مالئول داخلی معمولاً به علت ضربه‌های مستقیم یا پیچ‌خوردگی شدید مچ پا ایجاد می‌شود.

علل شکستگی:

• تصادفات شدید یا سقوط از ارتفاع
• آسیب‌های ورزشی

درمان: این نوع شکستگی معمولاً به گچ‌گیری و در موارد جدی‌تر به جراحی نیاز دارد.

۳. شکستگی دومالئولار

شکستگی دومالئولار زمانی رخ می‌دهد که هر دو استخوان فیبولا و تیبیا به طور همزمان شکسته شوند. این نوع شکستگی معمولاً ناشی از ضربات شدید یا چرخش ناگهانی مچ پا است. این نوع شکستگی به عنوان یک آسیب جدی در نظر گرفته می‌شود و درمان آن پیچیده‌تر است.

علائم:

• درد و تورم شدید
• ناتوانی در حرکت مچ پا
• کبودی گسترده در ناحیه مچ پا

درمان: جراحی برای تثبیت استخوان‌ها و بازگرداندن ثبات مفصل معمولاً ضروری است. استفاده از گچ پس از جراحی برای محافظت از مچ پا الزامی است.

۴. شکستگی تریمالئولار

شکستگی تریمالئولار به شکستگی سه‌گانه مچ پا اطلاق می‌شود، که شامل شکستگی فیبولا، تیبیا و مالئول پوستریور (استخوان پشت مچ پا) است. این نوع شکستگی یکی از پیچیده‌ترین شکستگی‌های مچ پا محسوب می‌شود و معمولاً در اثر ضربات شدید مانند تصادفات رانندگی یا سقوط از ارتفاع رخ می‌دهد.

درمان: این شکستگی‌ها معمولاً نیاز به جراحی دارند. بعد از جراحی، بیمار باید به مدت چندین هفته گچ داشته باشد تا استخوان‌ها به خوبی جوش بخورند.

۵. شکستگی پیلون (تیبیا)

این شکستگی زمانی رخ می‌دهد که استخوان ساق پا (تیبیا) در نزدیکی مفصل مچ پا دچار شکستگی شود. شکستگی پیلون معمولاً در اثر ضربات بسیار شدید مانند سقوط از ارتفاع یا تصادفات رانندگی ایجاد می‌شود و نیازمند جراحی پیچیده است.

درمان: این نوع شکستگی به جراحی‌های پیچیده‌ای نیاز دارد که در آن ممکن است پین‌ها یا صفحات فلزی برای تثبیت استخوان‌ها به کار گرفته شوند.

۶. شکستگی Maisonneuve

شکستگی Maisonneuve یکی از انواع شکستگی‌های نادر مچ پا است که به دلیل آسیب به فیبولا رخ می‌دهد. این نوع شکستگی معمولاً به عنوان پیچ‌خوردگی مچ پا تشخیص داده نمی‌شود و ممکن است به جراحی برای ترمیم رباط‌ها و استخوان نیاز داشته باشد.

شکستگی‌های پایدار و ناپایدار مچ پا

• شکستگی پایدار: این نوع شکستگی تنها یک استخوان را درگیر می‌کند و مفصل مچ پا همچنان پایدار است. معمولاً درمان این شکستگی با گچ یا استفاده از چکمه‌های مخصوص انجام می‌شود.

• شکستگی ناپایدار: در این حالت، ثبات مفصل مچ پا به دلیل آسیب به رباط‌ها یا سطوح مفصلی به خطر می‌افتد. این نوع شکستگی معمولاً نیاز به جراحی دارد.

نتیجه‌گیری

شکستگی مچ پا از شایع‌ترین آسیب‌های اسکلتی است و می‌تواند طیف وسیعی از شکستگی‌های ساده تا پیچیده را شامل شود. تشخیص به‌موقع و درمان مناسب می‌تواند از عوارض بعدی جلوگیری کند و به بهبود سریع‌تر بیمار کمک کند. در صورتی که دچار آسیب مچ پا شده‌اید، حتماً با پزشک متخصص ارتوپد مانند دکتر علیرضا صحرانورد مشورت کنید تا بهترین روش درمانی را برای شما انتخاب کند.