عمل جراحی رباط صلیبی: علت پارگی، مراقبت‌ها، عوارض و هزینه‌ها

رباط صلیبی زانو چیست؟

رباط صلیبی به عنوان یکی از مهم‌ترین رباط‌های مفصل زانو، به تثبیت و حفظ تعادل زانو کمک می‌کند. این رباط‌ها با محدود کردن حرکت‌های اضافی استخوان‌ها و جلوگیری از جابه‌جایی‌های نامناسب، از آسیب دیدگی مفصل زانو جلوگیری می‌کنند. رباط صلیبی زانو به دو نوع تقسیم می‌شود:

1. رباط صلیبی قدامی (ACL): وظیفه کنترل حرکت ساق پا به جلو را بر عهده دارد.
2. رباط صلیبی خلفی (PCL): مانع حرکت ساق به عقب می‌شود.

این رباط‌ها در ناحیه مرکزی مفصل زانو قرار دارند و می‌توانند به علت فعالیت‌های ورزشی یا تصادفات دچار آسیب شوند.

علت پارگی رباط صلیبی

پارگی رباط صلیبی اغلب به دلیل فشار و ضربه‌های شدید به مفصل زانو به ویژه هنگام ورزش‌های حرفه‌ای ایجاد می‌شود. عواملی که می‌توانند باعث پارگی رباط صلیبی شوند عبارتند از:

• فعالیت‌های ورزشی شدید: ورزش‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال و کشتی که با پریدن و چرخش‌های سریع همراه هستند، بیشتر باعث آسیب به رباط صلیبی می‌شوند.
• تصادفات: حوادث رانندگی یا زمین خوردن به شدت می‌تواند باعث آسیب به رباط صلیبی شود.
• عوامل ژنتیکی: برخی افراد به طور طبیعی رباط‌هایی ضعیف‌تر دارند که بیشتر مستعد آسیب‌دیدگی هستند.
• هورمون‌ها: به ویژه در خانم‌ها، تغییرات هورمونی می‌تواند خطر آسیب به رباط صلیبی را افزایش دهد.

علائم پارگی رباط صلیبی

آسیب به رباط صلیبی معمولاً با درد شدید، تورم و ناپایداری زانو همراه است. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• درد و تورم شدید در ناحیه زانو
• صدای تق تق در زمان آسیب به زانو
• ناتوانی در حرکت دادن صحیح زانو
• کبودی و خونریزی در ناحیه زانو

جراحی رباط صلیبی: فرآیند و روش‌ها

عمل جراحی رباط صلیبی در صورت پارگی کامل یا جزئی رباط، توسط پزشک ارتوپد انجام می‌شود. در این جراحی، رباط آسیب‌دیده برداشته شده و جایگزین آن با تاندون‌هایی از بدن خود بیمار (اتوگرافت) یا تاندون‌های اهدایی (آلوگرافت) می‌شود.

فرآیند جراحی به صورت زیر انجام می‌شود:

1. برداشتن رباط آسیب‌دیده.
2. گرفتن تاندون از ناحیه‌های مختلف بدن (مانند عضله چهار سر ران).
3. قرار دادن تاندون جدید در محل رباط صلیبی آسیب‌دیده.
4. استفاده از پیچ و مهره برای ثابت نگه‌داشتن گرافت در محل مناسب.
5. بسته شدن حفره‌ها با بخیه‌ها.

مراقبت‌های پس از جراحی

برای دستیابی به بهترین نتیجه از عمل جراحی رباط صلیبی، مراقبت‌های دقیق پس از جراحی ضروری است. مهم‌ترین اقدامات شامل موارد زیر هستند:

• استراحت و پرهیز از فعالیت‌های شدید: باید از انجام هر گونه فعالیت شدید که فشار به زانو وارد می‌کند، خودداری کرد.
• استفاده از کمپرس یخ: برای کاهش تورم و درد در روزهای اول پس از جراحی.
• مصرف داروها: استفاده از مسکن‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها برای جلوگیری از عفونت و کاهش درد.
• تمرین‌های فیزیوتراپی: برای بازگرداندن حرکت و قدرت به زانو، جلسات فیزیوتراپی تحت نظر پزشک ضروری است.
• استفاده از عصا یا واکر: تا زمانی که توانایی راه رفتن به طور کامل بازگردد، استفاده از عصا یا واکر توصیه می‌شود.

عوارض و ریسک‌های جراحی رباط صلیبی

هر جراحی با برخی ریسک‌ها همراه است، ولی عمل جراحی رباط صلیبی از جراحی‌های نسبتا کم خطر به حساب می‌آید. برخی از عوارض احتمالی عبارتند از:

• عفونت در محل جراحی
• لخته شدن خون
• آسیب به اعصاب یا عروق
• پارگی یا کشیدگی مجدد رباط

انتخاب جراح متخصص و با تجربه می‌تواند احتمال بروز این عوارض را به حداقل برساند.

هزینه عمل جراحی رباط صلیبی

هزینه‌های عمل جراحی رباط صلیبی بستگی به عوامل مختلفی دارد از جمله نوع جراحی، محل بیمارستان و تجهیزات مورد استفاده. به طور کلی، هزینه‌های اصلی شامل داروها، آزمایشات، فیزیوتراپی، و هزینه اتاق عمل می‌شود.

در بسیاری از موارد، بیمه‌ها بخشی از هزینه‌ها را پوشش می‌دهند و بیماران می‌توانند از تخفیف‌های بیمه تکمیلی استفاده کنند.

نتیجه‌گیری

عمل جراحی رباط صلیبی یکی از روش‌های موثر برای درمان پارگی و آسیب به این رباط است. با توجه به نوع آسیب و میزان فعالیت بیمار، جراحی می‌تواند به بازگشت بیمار به فعالیت‌های روزمره کمک کند. از آنجا که این جراحی نیازمند مراقبت‌های ویژه پس از عمل است، انتخاب جراح متخصص و رعایت دقیق دستورات پزشک از اهمیت بالایی برخوردار است.

اگر شما یا یکی از عزیزانتان به جراحی رباط صلیبی نیاز دارید، مشاوره با بهترین پزشک ارتوپد و انجام عمل در بیمارستان‌های معتبر می‌تواند به بازیابی عملکرد صحیح زانو کمک کند.