تمرینات توانبخشی پس از جراحی رباط صلیبی قدامی: بازیابی قدرت و حرکت زانو

اهمیت تمرینات پس از جراحی رباط صلیبی

• بازیابی قدرت عضلات: جراحی رباط صلیبی اغلب باعث ضعف عضلات چهارسر ران و همسترینگ می‌شود.
• افزایش دامنه حرکتی: بازگرداندن توانایی حرکت زانو از اهداف اصلی توانبخشی است.
• پیشگیری از عوارض: تمرینات مناسب می‌توانند از آماس مفصلی و خشکی زانو جلوگیری کنند.

نکات مهم قبل از شروع تمرینات

• تمامی تمرینات باید بدون درد انجام شوند.
• شدت و تعداد تکرارها را به‌تدریج افزایش دهید.
• قبل از انجام هرگونه تمرین، با پزشک یا فیزیوتراپیست خود مشورت کنید.

تمرینات پیشنهادی پس از جراحی رباط صلیبی

1. پل زدن (Bridging)

• هدف: تقویت همسترینگ و عضلات باسن.
• نحوه انجام:
  • به پشت دراز بکشید، زانوها را خم کرده و پاشنه‌ها را روی زمین قرار دهید.
  • شکم را به داخل بکشید و باسن را از زمین بلند کنید تا بدن در یک خط صاف قرار گیرد.
  • 6 ثانیه نگه دارید و به آرامی به زمین بازگردید.
  • تکرار: 8 تا 12 بار.

2. نشستن روی ماهیچه سرینی (Glute Sets)

• هدف: تقویت عضلات نشیمنگاه.
• نحوه انجام:
  • به پشت دراز بکشید و عضلات باسن را منقبض کنید.
  • 6 ثانیه نگه دارید و سپس رها کنید.
  • تکرار: 8 تا 12 بار، چندین بار در روز.

3. خم کردن همسترینگ (Hamstring Curls)

• هدف: تقویت عضلات پشت ران.
• نحوه انجام:
  • روی شکم دراز بکشید و زانو را به‌آرامی خم کنید تا پاشنه پا به باسن نزدیک شود.
  • اگر درد احساس می‌کنید، خمیدگی را کمتر کنید.
  • تکرار: 8 تا 12 بار.

4. بالا بردن پاشنه (Heel Raises)

• هدف: تقویت عضلات ساق پا.
• نحوه انجام:
  • پاها را به عرض شانه باز کنید و دست‌ها را روی یک سطح محکم قرار دهید.
  • پاشنه‌ها را به‌آرامی از زمین بلند کنید، 6 ثانیه نگه دارید و سپس پایین بیاورید.
  • تکرار: 8 تا 12 بار، چندین بار در روز.

5. حرکت کشویی پاشنه (Heel Slide)

• هدف: افزایش دامنه حرکتی زانو.
• نحوه انجام:
  • به پشت دراز بکشید و پاشنه پا را به سمت باسن بکشید.
  • زانو را خم کرده و 6 ثانیه نگه دارید، سپس پا را صاف کنید.
  • تکرار: 2 تا 4 بار، چندین بار در روز.

6. انقباض عضله چهارسر ران (Quad Sets)

• هدف: تقویت عضلات چهارسر ران.
• نحوه انجام:
  • در حالت نشسته، پای جراحی‌شده را صاف کنید.
  • عضلات بالای ران را منقبض کنید و زانو را به زمین فشار دهید.
  • 6 ثانیه نگه دارید و سپس رها کنید.
  • تکرار: 8 تا 12 بار.

7. خم اندک زانو در حالت ایستاده (Shallow Knee Bends)

• هدف: تقویت عضلات بالای ران.
• نحوه انجام:
  • در حالت ایستاده، به‌آرامی زانوها را خم کنید تا حالتی مشابه نشستن روی صندلی ایجاد شود.
  • زانوها نباید از پنجه پا جلوتر بروند.
  • تکرار: 8 تا 12 بار.

8. بالا بردن پای صاف به جلو (Straight Leg Raise to the Front)

• هدف: تقویت عضلات جلوی ران و باسن.
• نحوه انجام:
  • به پشت دراز بکشید، یک پا را خم کرده و پای دیگر را صاف نگه دارید.
  • پای صاف را تا ارتفاع 30 سانتی‌متر بلند کنید.
  • تکرار: 8 تا 12 بار.

9. بالا بردن پای صاف به بیرون (Straight Leg Raise to the Outside)

• هدف: تقویت عضلات اطراف باسن.
• نحوه انجام:
  • روی پهلو دراز بکشید و پای بالایی را به‌آرامی تا ارتفاع 30 سانتی‌متر بلند کنید.
  • تکرار: 8 تا 12 بار.

برنامه تمرینی روزانه

• انجام این تمرینات را در دو جلسه روزانه تقسیم کنید.
• برای هر جلسه، تمرینات را به مدت 20 تا 30 دقیقه انجام دهید.
• با پیشرفت در توانبخشی، می‌توانید شدت و تکرار تمرینات را افزایش دهید.

نقش متخصص ارتوپدی در توانبخشی

دکتر علیرضا صحرانورد، جراح برجسته ارتوپدی و متخصص در درمان آسیب‌های زانو، تأکید می‌کند که توانبخشی مناسب پس از جراحی رباط صلیبی کلید بازگشت به فعالیت‌های روزمره و ورزشی است. مشاوره با پزشک و انجام تمرینات تجویز شده تحت نظارت حرفه‌ای می‌تواند از عوارض جلوگیری کرده و بهبودی کامل را تسریع کند.

نتیجه‌گیری

تمرینات توانبخشی پس از جراحی رباط صلیبی، علاوه بر بازگرداندن قدرت و حرکت زانو، از بروز عوارض جانبی نیز جلوگیری می‌کند. انجام صحیح و منظم این تمرینات، تحت نظارت پزشک متخصص، می‌تواند به بازگشت سریع‌تر به فعالیت‌های روزمره کمک کند. برای مشاوره تخصصی و برنامه توانبخشی مناسب، به دکتر علیرضا صحرانورد مراجعه کنید.