تشخیص و درمان شکستگی‌های استخوان کتف: علائم، دلایل و روش‌های درمانی

آشنایی با استخوان کتف

استخوان کتف یا شانه، یک استخوان سه گوش و مثلثی شکل است که نقش مهمی در اتصال استخوان‌های بالایی بازو به قفسه سینه و ترقوه دارد. این استخوان، با کمک عضلات و لیگامان‌ها، به بدن کمک می‌کند تا حرکات مختلفی را انجام دهد و در عین حال از پایداری لازم برخوردار باشد. هر فرد دارای دو استخوان کتف است که در طرفین کمر قرار دارند و وظیفه ارتباط بخش‌های مختلف شانه و قفسه سینه را برعهده دارند.

شایع‌ترین نواحی شکستگی استخوان کتف

شکستگی استخوان کتف در بخش‌های مختلف این استخوان رخ می‌دهد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

1. بدنه کتف: به عنوان بزرگ‌ترین بخش این استخوان، بیشتر در معرض شکستگی قرار دارد.
2. گردنه کتف: این ناحیه باریک در زیر حفره شانه قرار دارد و به استخوان بازو متصل می‌شود.
3. گلنوئید کتف: این ناحیه جایی است که استخوان بازو به کتف متصل می‌شود و شکستگی در آن نسبتا کمتر رخ می‌دهد.
4. آکرومیون: این قسمت بالاترین بخش استخوان شانه است و به ترقوه متصل می‌شود.
5. کوراکوئید: این قسمت مانند یک زائده قلابی شکل است که به ترقوه وصل می‌شود و احتمال شکستگی آن کمتر است.

علائم شکستگی‌های استخوان کتف

شکستگی‌های استخوان کتف بسته به شدت و محل شکستگی می‌تواند علائم مختلفی داشته باشد. به طور کلی، علائم زیر برای تشخیص شکستگی استخوان کتف شایع هستند:

• درد شدید در هنگام حرکت بازو
• عدم توانایی بالا بردن بازو تا بالای سر
• تورم و کبودی در پشت کتف
• احساس سفتی یا محدودیت در حرکت شانه

اگر علائم فوق را تجربه کردید، توصیه می‌شود سریعا به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید تا با انجام آزمایش‌های لازم، وضعیت شما ارزیابی و درمان مناسبی انجام شود.

دلایل شکستگی استخوان کتف

از آنجایی که کتف به خوبی توسط عضلات و بافت‌های نرم محافظت می‌شود، شکستگی این استخوان معمولا به دلایل بسیار جدی و ضربات شدید رخ می‌دهد. موارد زیر از شایع‌ترین علل شکستگی‌های استخوان کتف هستند:

1. افتادن روی بازوی کشیده: این نوع شکستگی زمانی رخ می‌دهد که فرد از ارتفاعی می‌افتد و سعی می‌کند با کشیدن بازو، خود را حفظ کند.
2. ضربه مستقیم و شدید به شانه: تصادفات موتورسیکلت، ماشین و سقوط از ارتفاع، می‌توانند باعث شکستگی کتف شوند.
3. آسیب‌های ورزشی: برخی ورزش‌ها که در آن‌ها تماس شدید با اجسام سخت وجود دارد، می‌توانند منجر به شکستگی کتف شوند.

روش‌های تشخیص شکستگی کتف

پزشک برای تشخیص شکستگی کتف، علاوه بر بررسی علائم و آسیب‌های ظاهری، از روش‌های تشخیصی زیر نیز بهره می‌برد:

• عکسبرداری با اشعه ایکس: این روش ابتدایی و اصلی‌ترین روش برای تشخیص نوع و محل شکستگی استخوان کتف است.
• سی‌تی‌اسکن: در صورت نیاز به بررسی دقیق‌تر، از سی‌تی‌اسکن استفاده می‌شود تا ابعاد و جزئیات شکستگی مشخص شوند.
• ام‌آر‌آی: اگر احتمال آسیب دیدگی بافت‌های نرم یا لیگامان‌ها وجود داشته باشد، MRI ممکن است تجویز شود.

درمان شکستگی‌های استخوان کتف

بسته به شدت و نوع شکستگی، درمان‌های مختلفی برای شکستگی کتف وجود دارد که به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1. درمان غیرجراحی

این روش‌ها برای شکستگی‌های کتف که بدون جابجایی شدید استخوان رخ داده‌اند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این حالت‌ها معمولا درمان‌های زیر انجام می‌شود:

• استفاده از اسلینگ: این وسیله به منظور ثابت نگه داشتن شانه و کتف تا زمان بهبودی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• فیزیوتراپی: پس از کاهش درد و ورم، بیمار می‌تواند تحت فیزیوتراپی قرار گیرد تا به تدریج حرکت و قدرت شانه بازیابی شود.
• استراحت: در این روش، بیمار به مدت زمان مشخصی به استراحت پرداخته و از هرگونه حرکت سنگین یا بالا بردن بازو خودداری می‌کند.

2. درمان جراحی

در مواردی که شکستگی پیچیده و همراه با جابجایی زیاد باشد یا شکستگی در نواحی حساس مانند گلنوئید رخ داده باشد، جراحی ضروری است. در این روش، پزشک با استفاده از پیچ، پلیت و ابزارهای دیگر، استخوان‌ها را به هم متصل کرده و موقعیت طبیعی شانه را بازسازی می‌کند. پس از جراحی، بیمار نیاز به فیزیوتراپی دارد تا بهبودی کامل پیدا کند و حرکت و قدرت شانه بازیابی شود.

سوالات متداول درباره شکستگی‌های استخوان کتف

1. آیا پس از بهبود شکستگی، همچنان نیاز به مراقبت است؟ بله، بعد از بهبودی نیز مراقبت‌های خاصی برای پیشگیری از آسیب‌های مجدد توصیه می‌شود، مانند اجتناب از حمل وزنه‌های سنگین و ادامه فیزیوتراپی تا مدت زمانی که پزشک توصیه کرده است.

2. آیا همه شکستگی‌های کتف نیاز به جراحی دارند؟ خیر، در بسیاری از موارد، شکستگی‌ها بدون نیاز به جراحی و با استفاده از اسلینگ و فیزیوتراپی قابل درمان هستند.

3. چگونه می‌توان تشخیص داد که آیا شانه شکسته است یا فقط کبودی و ضرب‌دیدگی است؟ در صورتی که درد شدیدی در هنگام بلند کردن اجسام احساس کنید یا توانایی حرکت بازو را به خوبی نداشته باشید، احتمال شکستگی بیشتر است و باید به پزشک مراجعه کنید.

جمع‌بندی

شکستگی‌های استخوان کتف اگرچه به ندرت رخ می‌دهند، اما می‌توانند موجب درد و محدودیت حرکتی جدی در شانه شوند. از آنجایی که کتف نقش مهمی در اتصال و حرکت دست و بازو دارد، مراقبت از آن ضروری است. در این مقاله به بررسی علائم، علل و روش‌های درمان شکستگی کتف پرداختیم. همچنین تاکید کردیم که در صورت مشاهده علائم شکستگی، مراجعه به پزشک ضروری است تا از بروز آسیب‌های احتمالی بیشتر جلوگیری شود.

کلمات کلیدی: شکستگی کتف، درمان شکستگی شانه، جراحی استخوان شانه، علائم شکستگی کتف، تشخیص شکستگی کتف