آرتروز زانو: علل، علائم و راه‌های درمان مؤثر

آرتروز زانو چیست؟

آرتروز زانو یا استئوآرتریت، وضعیتی است که در آن غضروف محافظ مفصل زانو به تدریج تخریب می‌شود. این بیماری می‌تواند منجر به سفتی مفصل، تورم و کاهش انعطاف‌پذیری زانو شود. شدت بیماری بسته به سن، میزان فعالیت و عوامل ژنتیکی متفاوت است و ممکن است افراد در سنین مختلف به آن مبتلا شوند.

علل بروز آرتروز زانو

علل اصلی آرتروز زانو شامل موارد زیر است:

1. افزایش سن: تخریب طبیعی غضروف با افزایش سن.
2. وزن زیاد: فشار بیشتر بر مفاصل زانو.
3. عوامل ژنتیکی: سابقه خانوادگی بیماری‌های مفصلی.
4. آسیب‌های زانو: مانند پارگی رباط صلیبی یا منیسک.
5. فعالیت‌های سنگین: شغل‌هایی که نیاز به ایستادن طولانی یا بلند کردن اجسام سنگین دارند.
6. التهاب مفصلی: بیماری‌هایی نظیر روماتیسم مفصلی.

علائم آرتروز زانو

علائم آرتروز زانو معمولاً شامل موارد زیر است:

• درد مزمن زانو: به‌ویژه هنگام راه رفتن یا بالا رفتن از پله‌ها.
• تورم: ناشی از التهاب مفصل.
• خشکی مفصل: به‌ویژه پس از بیدار شدن یا نشستن طولانی.
• کاهش دامنه حرکتی: دشواری در خم کردن یا راست کردن زانو.
• صدا دادن زانو: شنیدن صداهای تق‌تق یا خرد شدن.
• تغییر شکل زانو: نظیر پرانتزی یا ضربدری شدن پاها.

روش‌های تشخیص آرتروز زانو

تشخیص آرتروز زانو معمولاً شامل مراحل زیر است:

1. معاینه فیزیکی: بررسی علائم مانند تورم و دامنه حرکتی زانو.
2. تصویربرداری: استفاده از رادیوگرافی یا MRI برای مشاهده میزان آسیب.
3. آزمایش خون: برای رد احتمال بیماری‌هایی نظیر روماتیسم مفصلی.

روش‌های درمان آرتروز زانو

1. درمان‌های غیرجراحی

در مراحل اولیه بیماری، روش‌های زیر می‌توانند مؤثر باشند:

• داروها:

  • مسکن‌هایی نظیر استامینوفن.
  • داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) مانند ایبوپروفن.
  • تزریق کورتون برای کاهش التهاب.

• تزریقات مفصلی:

  • تزریق ژل هیالورونیک: کاهش اصطکاک مفصل.
  • تزریق PRP: بهبود ترمیم بافت و کاهش التهاب.

• فیزیوتراپی:

  • تقویت عضلات اطراف زانو.
  • کاهش فشار بر مفصل.

• تغییر سبک زندگی:

  • کاهش وزن.
  • استفاده از کفش مناسب.

2. درمان‌های جراحی

در موارد پیشرفته، جراحی ممکن است ضروری باشد:

• آرتروسکوپی: برداشت بافت‌های آسیب‌دیده.
• استئوتومی: اصلاح ساختار استخوان زانو.
• تعویض مفصل زانو: جایگزینی مفصل آسیب‌دیده با پروتز مصنوعی.

درمان‌های خانگی آرتروز زانو

روش‌های خانگی می‌توانند در مدیریت علائم آرتروز زانو مؤثر باشند:

1. گرم و سرد کردن زانو:
   • استفاده از کیسه یخ یا کمپرس گرم.
2. آب‌درمانی:
   • شنا یا تمرینات در آب برای کاهش فشار روی مفاصل.
3. ماساژ:
   • بهبود گردش خون و کاهش تنش عضلانی.
4. استفاده از زانوبند طبی:
   • کاهش فشار بر مفصل.
5. مصرف مواد غذایی مناسب:
   • استفاده از مواد غنی از ویتامین D و کلسیم.

پیشگیری از آرتروز زانو

برای جلوگیری از آرتروز زانو، توصیه می‌شود:

• وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید.
• فعالیت‌های ورزشی مناسب انجام دهید.
• از نشستن و ایستادن طولانی مدت خودداری کنید.
• مراقب آسیب‌های ورزشی و حوادث باشید.

نتیجه‌گیری

آرتروز زانو یکی از شایع‌ترین مشکلات ارتوپدی است که می‌تواند به مرور زمان شدت یابد. تشخیص به‌موقع و انتخاب روش درمانی مناسب، نقش کلیدی در کنترل بیماری دارد. اگر علائمی نظیر درد شدید یا محدودیت حرکتی دارید، توصیه می‌شود به یک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید.

یکی از پزشکان حاذق در این زمینه، دکتر علیرضا صحرانورد است که با تجربه و دانش بالا در درمان آرتروز زانو و جراحی زانو، به بسیاری از بیماران کمک کرده است. برای دریافت مشاوره و درمان قطعی، می‌توانید به کلینیک ایشان مراجعه کنید.